KOAH

KOAH Nedir?

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), tam olarak geri dönüşümlü olmayan hava akımı kısıtlanması ile karakterize bir hastalıktır. Hava akımı kısıtlanması genellikle ilerleyicidir ve akciğerin zararlı parçacıklara ve gazlara karşı anormal enflamatuar yanıtı ile ilişkilidir.

KOAH Belirtileri Nelerdir?

KOAH’da en sık görülen şikayetler; nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır. Özellikle sigara içicileri öksürük ve balgam çıkarmaya alıştıkları için bunları belirti olarak görmez ve doktora başvurmazlar.

KOAH hastaları, günlük aktivitelerini yaşıtları kadar rahat yerine getiremezler. Nefes darlığı, aktivitelerini kısıtlar. Hastalar da bir süre sonra aktif hayata karşı isteksizleşir. Bu durum yaşam kalitesinde düşüşe ve eşlik eden hastalıkların gelişimine yol açar.

KOAH’ın önlenmesi ve ilerlemesinin engellenmesi için düzenli yürüyüş dahi olsa fiziki egzersiz yapılması oldukça önemlidir.

Kimler Risk Altındadır?

KOAH gelişiminde en önemli risk faktörü aktif sigara içiciliğidir. Diğer risk faktörleri arasında:

  • Pasif sigara içiciliği,
  • Hava kirliliği gibi çevresel faktörler,
  • Meslek nedeniyle toz, duman ve çeşitli gazların solunması,
  • Yaşanan (kapalı) ortam havasının kirli olması,
  • Erkek cinsiyet (sigara içiciliğinin yaygın olması nedeniyle),
  • Genetik faktörler (alfa-tripsin 1 eksikliği gibi),
  • Akciğer gelişimini etkileyen faktörler (düşük doğum ağırlığı, solunum yolu enfeksiyonları gibi),
  • Astım ve havayolu aşırı hassasiyeti,
  • Kronik bronşit,
  • Çocuklukta geçirilen ağır solunum yolu enfeksiyonları,
  • Düşük sosyoekonomik durum,
  • Diyete bağlı nedenler (A, C ve E vitaminlerinin eksikliği; alkol kullanımı, sayılabilir.

KOAH Tanısı Nasıl Konur?

KOAH tanısında öncelikle basit ve kolay bir inceleme olan solunum fonksiyon testi yapılır. Solunum fonksiyon testlerinde spirometri cihazı kullanılarak akciğerlerin kapasitesi ve fonksiyonel durumu incelenir. Solunum fonksiyon testinde akciğerlere alınabilen havanın hacmi ile nefes alırken oluşan hava akım hızı ölçülür. Bu değerler akciğerlerin genişleme kapasitesi (toplam kapasite) ve her nefesin alınışındaki hızı tespit eder.

KOAH hastalığının takibinde de solunum fonksiyon testleri uygulanır.

Ne Zaman Doktora Başvurmalıyım?

40 yaş üstü sigara içen veya içmiş olan ve/veya mesleki veya çevresel nedenlerden dolayı tozlu ortamlarda bulunan kişilerde kronik öksürük, balgam veya nefes darlığı şikayeti varsa bu kişilerin bir Göğüs Hastalıkları uzmanına başvurmaları gerekir.

Referans:

GOLD. Pocket Guide TO COPD Diagnosis, Management, and Prevention. A Guide for Health Care Professionals. 2020 Report. https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2020/03/GOLD-2020-POCKET-GUIDE-ver1.0_FINAL-WMV.pdf. Son erişim tarihi 23.11.2020